• ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

  • ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

  • ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

  • ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

  • ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

  • ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

  • ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

  • ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

  • ครูเอ๊ะ ออนไลน์
    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 (มหาสารคาม)
    โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ต.นาเชือก อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม 44170

การบริหารจัดการระบบอินเตอร์เน็ตเพื่อส่งเสริมประสิทธิภาพในการเรียนการสอนภายในโรงเรียน

ปฐมลิขิต
บทความนี้เป็นการนำเสนอในมุมมองส่วนตัว ที่มีทั้งข้อมูลเชิงเทคนิค(วิชการ) และเชิงความเห็น หากข้อมูลใดมีความขัดแย้งโปรดแจ้งข้อมูลเพิ่มเติมเพื่อการแก้ไขต่อไป

ทำความรู้จักกับ MOE Net และ UniNet
MOE Net หรือ Ministry of Education Net นั้นก็คือ โครงการให้บริการเครือข่ายอินเตอร์เน็ตจากกระทรวงศึกษาธิการ โดยความดูแลของ ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักปลัด กระทรวงศึกษาธิการ โดยการเช่าสัญญาณของผู้ให้บริการในพื้นที่ และทำการแจกให้โรงเรียนต่าง ๆ ได้ใช้งานอินเตอร์เน็ตได้ฟรี (ค่าใช้จ่ายอยู่ที่ส่วนกลาง)

โครงการ MOE Net เองได้เช่าบริการจากผู้ให้บริการหลาย ๆ เจ้า (TOT , CAT , SAMART) และหลายๆ  เทคโนโลยี (FTTx , ADSL,  IP Star)


ซึ่งโครงการ MOE Net นี้ เปิดให้บริการโรงเรียนในสังกัด สพฐ. กว่า  23,000 โรงเรียน จากจุดให้บริการในโครงการกว่า 40000 จุด

UniNet หรือ โครงการเครือข่ายสารสนเทศเพื่อพัฒนาการศึกษา (Inter University Network) เริ่มแรกเป็นโครงการเชื่อมต่อมหาวิทยาลัยทั่วประเทศ โดยการดูแลของ สำนักงานบริหารเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อพัฒนาการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) โดยการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานโครงข่ายเคเบิลใยแก้วนำแสงขึ้นเอง

จุดประสงค์เพื่อให้สถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีสารสนเทศ ที่เหมาะสมและเพียงพอต่อการจัดการศึกษา สามารถเชื่อมต่อแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกันทั้งภายในและต่างประเทศ และต่อมาได้มีการให้บริการรองรับการศึกษาทุกระดับ รวมทั้งโรงเรียนหน่วยงานในสังกัด สพฐ. กว่า 10,000 โรงเรียน


ต่อไปเป็นข้อมูลในฝั่งของโรงเรียนในสังกัด สพฐ.

ข้อดี - ข้อเสีย ของ MOE Net และ UniNet มีอะไรบ้าง

ข้อดี MOE Net
  • เข้าถึงโรงเรียนจำนวนมาก เนื่องจากเป็นโครงการที่ทำมานานและจุดประสงค์เพื่อให้บริการอินเตอร์เน็ตแก่โรงเรียนโดยตรง 
  • ฟรี เนื่องจากเป็นโครงการจากส่วนกลางที่ส่วนกลางออกค่าใช้จ่าย ทำให้โรงเรียนปลายทางไม่ต้องเสียค่าบริการ
  • ความเสถียรภาพของสัญญาณดี สำหรับรูปแบบสัญญาณที่เป็น ADSL หรือ Fiber obtic เนื่องจากผู้ให้บริการในพื้นที่จะต้องดูแลสัญญาณเพื่อให้บริการลูกค้าจำนวนมากอยู่แล้ว
  • มี Public IP Address ให้ใช้งาน เหมาะสำหรับโรงเรียนที่ทำเว็บ Server หรือบริการที่ต้องการใช้ IP จริงในการเข้าใช้งาน (Web server , CCTV , Remote Desktop)
ข้อเสีย MOE Net
  • ความเร็วต่ำ เนื่องจากการให้บริการพื้นฐานจะอยู่ที่ความเร็ว 2-4 Mbps ซึ่งไม่เพียงพอกับการใช้งานในปัจจุบัน ยกเว้นกรณีขอเพิ่มความเร็ว ได้ถึง 30 Mbps (แต่จะมีแค่บางพื้นที่เท่านั้น)
  • สัญญาณไม่ดี กรณีเป็นสัญญาณ IP Star เนื่องจากปัจจัยด้านสภาพอากาศ และความเร็ว ปัจจุบันการใช้งานแทบจะไม่ได้
  • ความล่าช้าในการแก้ปัญหา หากมีปัญหาการใช้งาน เนื่องจากต้องติดต่อไปส่วนกลางเพื่อประสานงานมายังพื้นที่บริการ 
ข้อดี UniNet
  • สัญญาณความเร็วสูง เนื่องจากเป็นระบบ Fiber obtic รองรับสัญญาณความเร็วสูง 100Mbps - 1000Mbps
  • ฟรี เนื่องจากเป็นการให้บริการจากส่วนกลาง
ข้อเสีย UniNet
  • ปัญหาเรื่องสัญญาณขาดหายบ่อย โดยปัญหาหลักเกิดได้จากสาย Fiber obtic ขาดระหว่างทาง เนื่องจากมีการดึงเครือข่ายระยะทางไกล และปัญหา Node ให้บริการย่อยมีปัญหา (ตามโรงเรียนที่เป็น Node ย่อย) ทำให้ Node ลูก ๆ ไม่สามารถใช้งานได้
  • การแก้ปัญหาล่าช้า เนื่องจากต้องแจ้งยังส่วนกลางและรอการแก้ไขปัญหาจำนวนมาก
  • ไม่มี Public IP ให้โรงเรียนที่ต้องการใช้งาน

จากข้อดีและข้อเสียของทั้ง MOE Net และ UniNet ข้างต้นแล้วเราควรเลือกใช้เครือข่ายใดถึงจะดี ?
หากถามคำถามนี้ไป หากต้องเลือกเพียงอย่างเดียว หลายคนคงคิดมาก ประมาณว่ารักพี่เสียดายน้อง ซึ่งก็เป็นเช่นนั้นจริง เนื่องจาก ทั้ง MOE Net และ UniNet ก็มีข้อดีที่ปฏิเสธไม่ได้ ถึงแม้จะมีข้อเสียให้กังวลอยู่ประจำ 

ในการใช้งานจริง ในปัจจุบัน ระบบของ MOE Net เอง มีดีในการใช้งานเชิงเทคนิค คือผู้ดูแลระบบในหน่วยงาน จะนิยมใช้งาน Public IP หรือ IP จริง จาก MOE Net ในให้บริการ Web Server ของโรงเรียน ที่จะมีระบบเว็บไซต์โรงเรียน ระบบบันทึกข้อมูลต่าง ๆ ที่ต้องมีการใช้งานจากภายนอก ซึ่งทำให้โรงเรียนสะดวกในการบริหารจัดการองค์กร (สำหรับโรงเรียนขนาดใหญ่) แต่ MOE Net เองไม่สามารถนำไปให้บริการแก่นักเรียน หรือบุคลากรในโรงเรียน หรือหน่วยงานได้อย่างทั่วถึง เพราะข้อจำกัดในความเร็วของสัญญาณ (แบนด์วิดท์ต่ำ)

ในส่วน UniNet ได้เปรียบเรื่องความเร็วของสัญญาณ จึงเหมาะกับการนำมาให้บริการแก่นักเรียนและบุคลากรในหน่วยงาน แต่เอาจริงแล้ว UniNet ก็มีปัญหาเรื่องสัญญาณขาดหาย หรือเรียกกันติดปากว่า "เน็ตล่ม" บ่อย ถึงขั้นรำคาญ จนไม่อยากใช้งานกันเลย เนื่องจากหากล่มไป ก็อีกหลายวันกว่าจะกลับมาใช้งานได้ นั่นจึงเป็นอีกสาเหตุหนึ่ง ที่ UniNet ยังไม่เป็นที่ยอมรับกันมากในส่วนเครือข่ายปลายทาง ที่ไม่ใช่ Node หลักอย่างเช่นมหาวิทยาลัย ซึ่ง Node หลักนั้นสัญญาณจะดีมาก ๆ แต่ Node ปลายทางที่อยู่ห่างไกลแล้ว ยิ่งมีปัญหาเยอะ จนหลาย ๆ ที่ไม่คิดจะใช้งาน จนลืมไปเลยว่ามีให้ใช้

สรุปประเด็นนี้ คือ ณ ปัจจุบัน หากให้เลือกอย่างใดอย่างหนึ่งระหว่าง MOE Net กับ UniNet ก็คงไม่อยากเลือก หรือฝากความหวังไว้กับระบบเดียวแน่นอน

ควรมีวิธีการใช้งานหรือแก้ปัญหาระบบอินเตอร์เน็ตภายในโรงเรียนอย่างไร ณ เวลานี้
จริง ๆ แล้วเรื่องระบบอินเตอร์เน็ตภายในโรงเรียน เป็นเรื่องซับซ้อนพอสมควร นอกจากเราจะมองประเด็นสัญญาณอินเตอร์เน็ตที่ได้มาแล้ว ยังต้องคำนึงถึงการบริหารจัดการเครือข่ายภายในโรงเรียนเองด้วย ซึ่งเกินครึ่งมีปัญหาในการบริหารจัดการ คือ มีอินเตอร์เน็ตเข้ามาแรง เร็วจริง แต่พอนำมาใช้ กลับใช้งานได้แค่เพียงบางส่วน หรือซ้ำร้าย ใช้ไม่ได้เลย อันนี้ต้องคุยกันยาวในเรื่องเชิงเทคนิค

แต่ถ้าคิดเอาเรื่อง ณ ปัจจุบัน ว่าเลือกอินเตอร์เน็ตระบบไหน เข้ามาใช้ในโรงเรียนให้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ จะเลือก MOE Net (ซึ่งไม่มีแล้ว) หรือ UniNet หรือระบบอื่น ๆ ก็ต้องพิจารณาจากบริบทของแต่ละโรงเรียน เช่น
  • โรงเรียนขนาดใหญ่ ควรมีอินเตอร์เน็ต มากกว่า 1 ค่าย เช่นโรงเรียนที่มี UniNet 100Mbps อยู่แล้ว ก็ใช้ UniNet (อัพเกรดเป็น 1000Mbps) และเพิ่มเครือข่ายในพื้นที่เข้าไปเช่น TOT, 3BB , TRUE , AIS Fiber ตามงบประมาณที่โรงเรียนจัดสรรได้ อาจจะ 100-1000Mbps หรือหากไม่มี UniNet ก็ควรเช่าไว้ 2 เครือข่ายเช่นกัน แล้วทำการบริหารจัดการอินเตอร์เน็ตที่มี ให้เป็นระบบ Load balance คือ สามารถรวมความเร็ว และป้องกันหากมีระบบใดระบบหนึ่งล่ม ก็ยังมีอีกระบบสามารถใช้งานได้อยู่ (ยกเว้นกรณีล่มพร้อมกัน ซึ่งมีโอกาศน้อยมาก)
  • โรงเรียนขนาดกลาง  ก็สามารถใช้แนวทางเหมือนโรงเรียนขนาดใหญ่ได้ แต่อาจจะลดงบประมาณลงตามความเหมาะสม อาจจะอยู่ที่ความเร็วประมาณ 100Mbps 
  • โรงเรียนขนาดเล็ก จริง ๆ ก็สามารถใช้แนวทางเดียวกันกับโรงเรียนขนาดกลาง แต่หากไม่สามารถเช่า 2 เครือข่าย ก็ใช้เครือข่ายเดียวได้ และอาจจะเพิ่มเครือข่ายสำรอง กรณีที่เครือข่ายหลักล่ม เช่น ใช้ระบบ 4G Router ใส่ซิมการ์ดเชื่อมสัญญาณอินเตอร์เน็ต โดยอาจจะใช้เติมเงินซื้อแพ็กเกจเฉพาะช่วงที่เครือขายหลักล่ม
  • โรงเรียนห่างใกล ที่ไม่มีเครือข่าย UniNet หรืออินเตอร์เน็ตค่าย อื่น  ๆ ก็เข้าไม่ถึง สามารถใช้ระบบ 4G Router ใส่ซิมการ์ดเชื่อมสัญญาณอินเตอร์เน็ตได้เช่นกัน แต่จะต้องเลือกแพ็กเกจอินเตอร์เน็ตที่เป็นรายเดือน และความเร็วคงที่ เช่น 4-6Mbps ตลอดเวลา (มีบริการ ณ ปัจจุบัน) แต่ถ้าพอมีงบประมาณ ก็เลือกซื้อ 4G Router เป็น 2 ตัวเพื่อทำการรวมความเร็วเข้าด้วยกันได้
สรุปแล้ว MOE Net ตัดทิ้งดีไหม?
คำตอบคงจะเป็น 2 ฝั่งอย่างแน่นอน คือคนที่ใช้ได้เป็นอย่างดี ก็ต้องบอกว่า ไม่ควรตัดทิ้งเพราะมีประโยชน์มาก แต่สำหรับคนที่ไม่ได้ใช้ การตัดทิ้งก็ไม่ส่งผลเสียอะไรต่อการใช้งาน แต่เอาจริง ๆ  วันนี้ตัดทิ้งไปแล้ว ก็ควรบริหารส่วนข้อดีของ MOE Net ให้ไปอยู่ในบริการใหม่ที่จะเกิดขึ้นใน UniNet ด้วย

เพราะมีคำถามอยู่ว่า Uninet ดีพอหรือยัง ในเวลานี้ 
เนื่องจาก UniNet ยังไม่เข้าถึงโรงเรียนส่วนใหญ่ และยังมีปัญหากับเครือข่ายรอบนอกอยู่ นั่นเป็นความท้าทายของการบริหารจัดการ UniNet ให้มีประสิทธิภาพต่อไป ใจจริงก็แอบเชียร์ UniNet อยู่ห่าง ๆ แต่ด้วยเรื่องราวที่ผ่านมา ก็ได้แต่ห่วง ๆ จึงต้องอยู่ห่าง ๆ อย่างห่วง ๆ ขอให้ UniNet ไปรอด ปลอดภัย ไปอยู่ในทุกโรงเรียนได้ใช้อย่างมีประสิทธิภาพจริง ๆ ต่อไป

ณ เวลานี้ ขอพูดถึงผู้ให้บริการเครือข่ายอินเตอร์เน็ตให้กับโรงเรียนไว้เพียงเท่านี้ก่อน แต่อีกประเด็นคือการบริหารจัดการอินเตอร์เน็ตภายในโรงเรียนก็ยังเป็นประเด็นที่ต้องพูดถึงอย่างแน่นอน ในโอกาศต่อไป 

สุดท้าย หากบทความนี้มีข้อผิดพลาดประการใด โปรดแจ้งเพื่อทำการแก้ไข หรือหากเป็นประโยชน์กับท่านผู้อ่าน ก็กราบขอบพระคุณทุกท่านที่อ่านจนจบ มา ณ โอกาสนี้

ขอบคุณครับ
นายธวัชชัย ฝ่ายพลแสน

วันที่ 16 มกราคม 2561 เวลา 21.55 น. | เข้าดู 408 ครั้ง